Camp’s
Locatie Coupure, Oudenaarde
Opdrachtgever Camp’s
Architect Dhooge & Meganck Architectuur
Technieken Boydens Engineering
Datum 2016-2019
Status Uitgevoerd
Prijzen
Mies Van der Rohe Award 2019: nominatie
Arc Award 2019, finalist
Best Building of the year: Archdaily 2018, finalist
Oost-Vlaamse Architectuurprijs 2018, finalist
Publicaties
de producten van Camp’s
situering
inplanting
axonometrie
NIEUWBOUW VAN EEN HEDENDAAGSE ABDIJ VOOR DE AMBACHTELIJKE PRODUCTIE VAN MOSTERD, PICKELS EN OPGELEGDE GROENTEN
CONCEPT
Een productiesite voor mosterd, pickles en opgelegde groenten volgens een innovatief, hedendaags abdijprincipe. Het stelt zich niet in de rij maar is een eiland in de industriële verkaveling en trekt zo het achterliggend natuurgebied naar binnen.
Door het lage budget is het vet weggesneden, wat leidt tot een gecondenseerd concept. De ´arena´ strekt zich rond uit en is de minimale verharding (draaicirkel) om te kunnen laden en lossen. De productie werd samen met de bouwheer herdacht van horizontaal naar verticaal, met als orgelpunt de mosterdtoren waar de silo’s met mosterdzaad zich bevinden. De centrale poort toont zich als een gapend gat in de massieve gevel die bestaat uit een ritmisch geheel van panelen.
Het gebouw dient te voldoen aan de normering van voedselveiligheid waarbij de hygiënische en niet-hygiënische zone strikt gescheiden dienen te worden. De centrale helixtrap lost dit slim op en toont de werking en DNA van het gebouw.
Ontwerp als ambacht. De mosterdtoren staat symbool voor het resultaat van twee jaar ontwerpend onderzoek en het vernieuwde, verticale productieproces.
De architectuurtaal is verrassend eenvoudig, sacraal en reminiscerend: een gedachte aan een verschijnsel uit het verleden. Geen vierkante meter teveel, geen voeg te weinig. De gevels vertalen letterlijk de binnenkant van het gebouw. De voorzijde herbergt enkel stockage die UV gevoelig is, de achterkant is helemaal opengewerkt naar de achterliggende natuur ten voordele van de werkruimte waar geproduceerd wordt. Geen typische gesloten voedselveilige doos, maar een open plek met als centrale hart de helixtrap die wederzijdse ontmoetingen induceert.
Camp’s is een hedendaagse abdij : een plek waar je, gedragen door de architectuur, de magie van het productieproces ervaart. Vanaf de arena stap je een andere wereld binnen, waar het strenge doch wonderlijke surrealisme van Ledoux en Boullée nooit veraf is.
INPLANTING EN OMGEVINGSAANLEG IN FUNCTIE VAN DE NATUUR EN DE GEMEENSCHAP
PUBLIEKE ARENA
De maat van de arena is bepaald door de draaicirkel van de grootste vrachtwagen (en brandweer). Minimale moeite met maximaal resultaat. De cirkel is perfect rond en wordt afgeboord met een afsluiting die tevens als tribune zal dienst doen. Hierdoor wordt de relatie met het omliggende landschap gefilterd, ook hier hetzelfde principe: een minimale afsluiting die nodig is om de site veilig af te sluiten.
De centrale poort is de enige ingang tot de site en beschermt het zicht vanop de straat. Eén ingang, één controlepunt, één hek op de rand van de cirkel die de beschermde zone afbakent.
Buiten deze perimeter komt de natuur aan de deur kloppen: wilde heesters, hagen en bomen uit het nabijgelegen natuurgebied worden doorgetrokken tot op de site, waardoor de bezetting van het gebouw minimaal wordt.
De arena zal publiekelijk opengesteld worden in de vorm van een polyvalent evenementenplein voor de gemeenschap. Al van bij de opening kon het gebouw rekenen op een belangrijke publiekelijke interesse vanuit de ruimere omgeving.
Achteraan het gebouw wordt een collectieve moestuin voorzien die voor de gemeenschap zal dienen. Hier zullen allerhande groenten geteeld worden. Ervaringen over het pekelen en bewaren van groenten worden gedeeld in het gebouw in de vorm van workshops en cursussen op regelmatige basis.
DE PRODUCTIE VAN PICKLES, MOSTERD EN OPGELEGDE GROENTEN
Gezien de productie van alle pickles, mosterd en opgelegde groenten gebeurt door maximaal drie mensen is een akoestische connectie tussen beide niveaus zeer belangrijk. Men moet kunnen horen wanneer een machine vastdraait of wanneer een collega hulp nodig heeft. De centrale vide zorgt voor deze verbondenheid tussen beide. Niet enkel akoestisch, maar ook ruimtelijk was dit een belangrijk onderdeel.
De grote silo’s monden op de eerste verdieping uit in het mosterdhart, waar de eerste bereidingen gebeuren in het maken van de mosterd. Naast het mosterdhart ligt het groenten plein, waar opgelegde groeten door herhaaldelijk spoelen ontpekeld worden om dan naar beneden door te storten en ofwel ‘naakt’ in de bokalen terechtkomen ofwel vermengd worden met de picklessaus.
Centraal bovenaan het gebouw, als orgelpunt, kan je op de tweede verdieping de mosterdtoren met beide grote silo’s terugvinden. Wanneer je deze siloruimte binnenstapt flankeren ze als wachters de centrale toegangsdeur. Ze dwingen je in de vernauwing tussen hun beider silo-lichamen om je dan te laten binnentreden in een kamer met één centraal oog op het natuurgebied. De andere zijde van de toren bevat alle technische componenten ( CV, Ventilatie, … ) zodat er geen technische toestellen het dak verder ontsieren.
“Dit bouwwerk weet niet alleen een fabriek om te turnen tot een abdij,
het is ook nog eens een steengeworden reis door de architectuurgeschiedenis.
Zonder pretentie schrijft het zelf ook geschiedenis”
het oog van Camp’s (foto David Dhooge)